Elektryczność i magnetyzm- przyjazny test, cz.12
Przyjazne testy FIZYKA dla gimnazjum
Wojciech Dindorf
Elżbieta Krawczyk




E26. Błyskawica w czasie burzy to jeden z dowodów na to, że:
powietrze jest lepszym przewodnikiem elektryczności, gdy jest wilgotne
woda, parując, zabiera z oceanów elektrony, pozostawiając powierzchnię ziemi dodatnio naładowaną
w chmurach gromadzi się. ładunek o tym samym znaku, co na powierzchni ziemi (dlatego ciężkie chmury, odpychane od powierzchni ziemi, utrzymują się w powietrzu)
prąd w powietrzu nie może płynąć po linii prostej



E27. Grzejnik elektryczny ma przełącznik umożliwiający ustawienie pracy grzejnika na trzy możliwości: duża moc, średnia moc, mała moc. Zbudowany jest tylko z dwóch jednakowych oporów (elementów grzejnych), które, w zależności od wybranej pozycji przełącznika, są łączone albo szeregowo (I), albo równolegle (II), albo włączony zostaje tylko jeden z nich (III). Który z podanych zestawów poprawnie przedstawia uszeregowanie mocy odpowiadające pozycji przełącznika?
          duża moc, średnia, mała
          I,           II,           III
          II,          III,           I
          III,          II,           I
          III,          I,           II



E28. Jeden z oporów z zadania E27 spalił się w czasie pracy. Zanim specjalista wymienił go na nowy:
można było korzystać z grzejnika, ale na mniejszej mocy
grzejnik był bezużyteczny
nie można było uzyskać średniej mocy grzejnika
grzejnik mógł pracować tylko na najmniejszej mocy



E29. Które z niżej wymienionych urządzeń - twoim zdaniem - nie ma nic wspólnego lub ma najmniej wspólnego z faktem, że różne materiały mogą (z różnych przyczyn) zmieniać swój stan naelektryzowania?
kserokopiarka
fotokomórka
antena radiowa
płyta gramofonowa



E30. Gdy podłączą bieguny akumulatora samochodowego do końców cienkiego przewodu oporowego, to otrzymam prąd o natężeniu 1 ampera. Jakiego natężenia prądu - twoim zdaniem - można by oczekiwać przy podłączeniu do takiego akumulatora przewodnika dwa razy dłuższego, ale o przekroju dwa razy większym?
1/2 A
1 A
2 A
4 A



E31. Natężenie prądu w obwodzie można zmieniać w rozmaity sposób: stosując zmienne opory, zmieniając temperaturę elementu obwodu, zmieniając oświetlenie elementu obwodu, zmieniając ciśnienie wywierane na element obwodu. Ten ostatni z wymienionych sposobów jest wykorzystany w:
słuchawce telefonicznej
mikrofonie węglowym
komórce fotoelektrycznej
płytach kompaktowych



E32. Elektret to nazwa stosowana do określenia:
pracownika elektrowni
elektrycznych schodów ruchomych
elementu zbudowanego z materiału trwale naelektryzowanego
elementu półprzewodnikowego, który wytwarza prąd przy ogrzewaniu





Zadania E33-E36
C obwody zawierają identyczne baterie, do których są podłączone (tak. jak na rysunkach) jednakowe żarówki.


E33. Który układ spowoduje najszybsze wyczerpanie się baterii?
I
II
III
IV



E34. W którym układzie znajduje się żarówka (lub żarówki) świecąca najsłabiej?
I
II
III
IV



E35. Który układ daje najmniej światła?
I
II
III
IV



E36. W jednym z układów przepalenie się jednej żarówki nie daje natychmiastowej informacji, która żarówka jest przepalona. W którym?
I
II
III
IV



E37. Obraz telewizyjny powstaje na ekranie, gdy:
strumień elektronów niosących sygnały ze stacji nadawczej uderza w substancję, którą powleczony jest ekran
układ optyczny wewnątrz telewizora ogniskuje światło na białym ekranie
rzutnik powiększa odbierany przez antenę mały obraz na cały ekran telewizora
nadawany przez stację telewizyjną jest w całości przenoszony na ekran telewizora



E38. Na rysunku przedstawiono dwie pary płytek (1-3) i (2-4) mogących odchylać wiązkę elektronów. Punkt O oznacza ślad wiązki w środku ekranu, gdy płytki mają potencjał zerowy. Jeśli chcemy, aby wiązka trafiła w punkt oznaczony przez X, musimy nadać płytkom potencjały o znakach przedstawionych w poniższej tabeli w rzędzie:
          1           2           3           4
      -           +          +           -
      -           -           +           +
     +           +           -           -
     +           -            -           +



E39. Na poziomym stole umieszczono blisko siebie równolegle dwa walce: magnes i nienamagnesowany pręt żelazny, oba przytrzymywane palcami. Które zdanie poprawnie opisuje zachowanie się walców?
Zwolnienie magnesu spowoduje jego ucieczkę od przytrzymywanego pręta.
Zwolnienie magnesu spowoduje jego ruch w kierunku przytrzymywanego pręta.
Zwolnienie pręta spowoduje jego ucieczkę od przytrzymywanego magnesu.
Zwolnienie obu równocześnie spowoduje ich obrót i połączenie biegunami przeciwnymi.



E40. Na poziomym stole umieszczono blisko siebie równolegle dwa walce (zob. rysunek z poprzedniego zadania): magnes i nienamagnesowany walec stalowy, oba przytrzymywane palcami. Wybierz zdanie, które fałszywie opisuje zachowanie się walców, gdy jednemu z nich (lub obu) pozwolimy się poruszać.
Zwolnienie magnesu nie spowoduje jego ruchu, bo pręt nie jest namagnesowany.
Zwolnienie magnesu spowoduje jego ruch w kierunku przytrzymywanego pręta.
Zwolnienie pręta spowoduje jego ruch w kierunku przytrzymywanego magnesu.
Zwolnienie obu równocześnie spowoduje ich toczenie się ku sobie.



E41. Magnetyczne właściwości niektórych metali mają związek z ich strukturą elektronową. Można tak sądzić, wiedząc, że:
igła magnetyczna reaguje na przepływający w jej pobliżu prąd elektryczny
ciała można naelektryzować przez pocieranie np. futrem
istnieje ziemskie pole magnetyczne
magnesy działają na siebie z oddalenia



E42. Jeśli przewodnik, przez który płynie prąd o stałym natężeniu, przebija kartką tej książki prostopadle w miejscu oznaczonym X, to opiłki żelaza rozsypane na kartce ułożą się. tak, jak pokazuje rysunek:
I
II
III
IV



E43. Jeśli połączysz przewodami elektrycznymi dwa czułe mierniki analogowe elektrodynamiczne (z magnesem, cewką i wskazówką) i będziesz delikatnie poruszał jednym z nich, to wskazówka drugiego też się poruszy. Będzie to dobry przykład na to, że:
każdy proces w przyrodzie jest odwracalny
dynamo (generator) i silnik elektryczny (motor) mogą mieć identyczną konstrukcję
energia jest zachowana
przez poruszanie czymkolwiek można wytworzyć prąd elektryczny



E44. Tramwaje i pociągi elektryczne, hamując przy zbliżaniu się do stacji, wykorzystują energię ruchu do wytwarzania prądu elektrycznego, którym w zimie ogrzewa się wnętrze pojazdu, a w każdej porze roku doładowuje się akumulatory, potrzebne, na przykład, do oświetlenia. Takie hamowanie polega na:
wykorzystaniu ciepła wytwarzanego przez tarcie do napędzania generatora prądu
podłączaniu do osi pojazdu generatorów podobnych do takich, jakie są w elektrowniach
wykorzystaniu silników elektrycznych jako generatorów - wytwarzanie prądu wymusza spowalnianie ruchu
zmianie kierunku prądu i spowodowanie obrotu silników w przeciwną stronę (jak w lotnictwie)



E45. Jeśli silnikiem elektrycznym nazwiemy urządzenie, które przetwarza energią elektromagnetyczną w energię kinetyczną, to silnikiem (motorem) nie jest:
głośnik
dzwonek elektryczny
zamek sterowany elektrycznie
dynamo rowerowe



E46. Oto zestaw urządzeń elektrycznych: miernik analogowy elektrodynamiczny (np. amperomierz), głośnik, dzwonek elektryczny, wentylator, pralka, suszarka do włosów, rozrusznik samochodowa, transformator, tramwaj, żarówka, telewizor. Ile z wymienionych urządzeń musi być zasilanych prądem zmiennym?
wszystkie
6
2
żadne



E47. Odpowiednikiem kurka przy baterii w łazience, którym można nie tylko włączać, ale i regulować ilość przepływającej wody, jest w układach elektrycznych:
kontakt (wyłącznik)
potencjometr z wyłącznikiem
bezpiecznik
bateria (np. akumulator)



E48. W butlach gazowych stosuje się przewężenia - reduktory, by ochronić nas przed niebezpieczeństwem, jakie mogłoby się zdarzyć, gdyby nagle cała zawartość butli wydostała się na zewnątrz. W systemach elektrycznych (np. w twoim domu) jako ochronę przed nadmiarem ładunku, który, płynąc w przewodach, mógłby spowodować pożar, stosuje się:
reduktory
bezpieczniki
liczniki
uziemienie



E49. Z pokazanego niżej wykresu zależności natężenia prądu od czasu przepływu można wywnioskować, że:
prąd ten płynął przez przewodnik o znikomym oporze
olbrzymi ładunek elektryczny (10 kulombów!) brał udział w przenoszeniu energii przez pierwsze dwie sekundy przepływu prądu
przewodnik musiał być pod bardzo dużym napięciem
podczas przepływu prądu musiała być wykonana bardzo duża praca



E50. Rysunek przedstawia schemat obwodu elektrycznego, w którym zapomniano nazwać mierniki oznaczone jako 1, 2 i 3. Jeśli pamiętasz zasady pomiaru natężenia prądu (w amperach) i napięcia (w woltach), to wybierzesz poprawne nazwy dla tych trzech mierników:
wszystkie są amperomierzami
1 i 2 to woltomierze, 3 to amperomierz
1 i 3 to amperomierze, 2 to woltomierz
2 i 3 są amperomierzami, 1 jest woltomierzem



E51. Rysunek przedstawia pętlę z przewodnika, która może swobodnie odchylać się lub obracać. W pobliżu pętli umieszczono nieruchomy magnes sztabkowy. Obserwując zachowanie się pętli, można:
nie tylko stwierdzić, czy płynie przez nią prąd, ale też określić, w jakim kierunku płynie
tylko stwierdzić przepływ prądu zmiennego
stwierdzić, że prąd stały płynie, ale kierunku przepływu określić się nie da
stwierdzić, z jakiego materiału zrobiona jest pętla



E52. Gdyby zamiast źródła napięcia podłączyć do pętli z zadania E51 bardzo czuły miernik prądu, to podczas wahadłowego ruchu pętli:
miernik wskazywałby przepływ niewielkiego prądu stałego
miernik niczego by nie wskazywał
wskazówka miernika też by się wahała względem położenia zerowego
wahania pętli stawałyby się coraz większe



E53. Bezpieczniki w instalacji domowej stosuje się, aby:
ochronić urządzenia elektryczne przed kradzieżą
ograniczyć jednorazowy pobór prądu do dozwolonej wartości
zabezpieczyć przed pożarem w razie uderzenia pioruna
zabezpieczyć urządzenia elektryczne w razie gwałtownego spadku napięcia w sieci



E54. W obwód przedstawiany na rysunku należy włączyć miernik, który najrzetelniej zmierzy natężenie prądu w tym obwodzie. Na schemacie zaznaczono miejsca ponumerowane od 1 do 5. Jaki miernik i gdzie należy podłączyć?
amperomierz w którymkolwiek z pięciu miejsc
woltomierz podłączyć do punktów 2 i 3
amperomierz podłączyć tylko w miejscu 1
mikroamperomierz podłączyć bezpośrednio do żarówki (tj. w miejscu 2 lub 3)



E55.Gdyby chcieć wymienić wszystkich wielkich ludzi zasłużonych w dziedzinie badań nad elektrycznością i magnetyzmem, lista byłaby ogromna. Wymieńmy tylko czterech przedstawicieli dwóch krajów: Galvani, Yolta, Faraday i Gilbert. Pochodzili oni z:
Stanów Zjednoczonych i Francji
Niemiec i Włoch
Włoch i Anglii
Francji i Niemiec








Wersja do druku


do góry