REYMONT
I FIZYKA
I. Znajdź 10 błędów, które popełnił autor zamieszczonego poniżej tekstu.
OPOWIADANIE
WŁADYSŁAW REYMONT od rana nieco zdenerwowany krzątał się po pokoju. Postanowił zadzwonić do Marii Skłodowskiej. W końcu urodzili się w tym samym roku i odbierają w tym samym czasie Nagrodę Nobla. Nie często się zdarza, żeby dwójka Polaków sięgnęła równocześnie po najbardziej prestiżowe na świecie wyróżnienie w tak różnych dziedzinach nauki jak literatura i fizyka. Jak nauka może łączyć ludzi... Szkoda, że Einstein za swoje osiągnięcia nie został nagrodzony przez Szwedzką Akademię Nauk.
Tyle słów uznania pod jego adresem usłyszał z ust Marii.
Usiadł w fotelu i zamyślił się. Ile to w czasie jego życia wydarzyło się na niwie nauki...
Powstał układ okresowy pierwiastków stworzony
w 1869 r. przez Mendla, w 1900r. J.J. Thomson odkrył elektron, a w 1901-1902 K. Landsteiner grupy krwi, w 1887 r. K. Olszewski Z. Wróblewski skroplili składniki powietrza, w 1905 bracia Wright skonstruowali pierwszy samolot z silnikiem, w 1909 R. Amundsen zdobył biegun północny, a w 1911 r. Peary zdobył biegun południowy no i w 1925 r A. Fleming odkrył antybiotyk. Ileż to ludzie mogą osiągnąć dzięki swojej ciężkiej, mozolnej pracy!
II. Jakie zjawiska fizyczne opisuje Reymont w wybranych fragmentach "Chłopów"?
1. Wypisz te zjawiska
2. Podaj warunki jakie muszą być spełnione, żeby można
było je obserwować i prawa, które je wyjaśniają.
W nocy czy też dopiero na odedniu mróz był znowu krzepko chycił, a że przyszedł po paru dniach miętkich mgieł, to obwalił drzewa sadzią jakby tymi szklanymi strużynami albo zasie puchem co najbielszym; słońce się nawet całkiem wyłupało i świeciło na modrym, jakby oprzędzonym w cieniuśkie, przejrzyste mgły niebie, jeno, że blade było, ostygłe kiej Hostia w monstrancji utajona, nic nie grzejące, a naprzeciw, bo mróz brał na dzień, podnosił się jeszcze i przejmował taką skrzytwą, że dech zapierało i stworzenie wszelkie chodziło w parach oddechów, niby w kłębach mgieł, ale świat się cały rozsłonecznił i stanął w takich migotliwych, jarzących się blaskach, w takich ostrych skrzeniach,
Jak żeby kto diamentową rosą przyokrył śniegi, aż oczy bolały patrzeć.
Okólne pola, przywalone śniegiem, leżały białe roziskrzone, a głuche i martwe, ino czasami ptak jakiś łopotał wskróś bielizn mieniących, że ino cień jego czarny migotał po zagonach albo stadko kuropatw skrzykiwało się pod zasypanymi krzami i płochliwie, czujnie ciągnęło chyłkiem ku ludzkim siedzibom...
Pusto i głucho się czyniło na tych nie objętych okiem równiach śnieżnych, a tylko gdzieś w dalekościach modrawych, majaczyły wsie, siwiały sady, mroczały gąszcze, połyskiwały zamarzłe strumienie.
Słońce było już chyla tyla nad chałupami i świeciło coraz cieplej, bo z oszroniałych strzech podnosiły się opary i woda skapywała, tylko w cieniach - pod płotami w sadach, po rowach, leżał jeszcze siwy mróz; po stawie wlekły się ostatnie zrzedłe mgły i woda poczynała spod bielm wrzeć brzaskami i odbłyskiwać słońce.
III. FIZYCY W CZASACH REYMONTA
Podaj lata, w których żyli oraz zagadnienia nad, którymi pracowali niżej wymienieni fizycy:
1. D. Mendelejew
2. K. Olszewski
3. Z. Wróblewski
4. H. Hertz
5. W. Roentgen
6. A. Becquerel
7. J. Thomson
8. M. Skłodowska-Curie
9. M. Planck
10. A. Einstein
11. M. Smoluchowski
12. E. Rutherford
13. J. Chadwick
14. N. Bohr
15. E. Fermi
16. T. Edison
17. G. Bell
IV. Wybierz dowolne narzędzia, z których korzystali
mieszkańcy Lipiec.
Opisz zasadę działania i wykonaj ich modele.
( skorzystaj z działu maszyny proste )
Wersja do druku 